Γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ της κοινωνίας και των ανθρώπων είναι η ποίηση της Ρούλας Γαλάνη σύμφωνα με τον δρ. Φιλολογίας Κοσμά Κοψάρη αφού όπως αναφέρει στην ιδιαίτερα εύστοχη κριτική του, που δημοσιεύτηκε πρωτοσέλιδο στην μεγαλύτερο λογοτεχνικό περιοδικό της Αθήνας «Βακχικόν», για πρώτη φορά η Γαλάνη στην ποιητική της εγκαινιάζει περισσότερους εξωστρεφείς τόνους μέσω των οποίων διοχετεύει το εναγώνιο συναίσθημά της σε σχέση με τη βίωση μιας ρευστής κοινωνικής πραγματικότητας, τονίζει ότι «στο ποιητικό της σύμπαν κάθε άνθρωπος έχει το δικό του ατομικό πεπρωμένο στο οποίο δεν πρέπει να παρέμβει κανένας εξωτερικός παράγοντας» και καταλήγει με το «Ελπίζω πάντα στο αρεστό και στο αισιόδοξο, που βλέπω πως όλοι γερνώντας ζητούν ένα χέρι…»
Στην νέα ποιητική συλλογή της Ρούλας Γαλάνη (Του νου το αγκάθι, εκδόσεις Γκοβόστης) οι υπαρξιακές ανησυχίες της ποιήτριας συνδέονται με τις έντονες τάσεις κοινωνικής διαμαρτυρίας.
Για πρώτη φορά η Γαλάνη στην ποιητική της εγκαινιάζει περισσότερους εξωστρεφείς τόνους μέσω των οποίων διοχετεύει το εναγώνιο συναίσθημά της σε σχέση με τη βίωση μιας ρευστής κοινωνικής πραγματικότητας:Χλωμό δασύσκιο ο κόσμος πια-σκιά παράδεισου στο φως του εωσφόρου-και ένα αγριοπερίστερο που έκρουσε την θύρατων πελαργών πολλές φορές,μα απόκριση καμιά. […]Ηγετικές προβλέψεις που συχνά φορούντο φίμωτρο της ανοχήςκαι πάνες βρεφικές καθώς το χώμα ιχνηλατούν,να μπουσουλάνε στο άβολό τους στρώμα.
1. Οι σκληροί τόνοι, σε σχέση με το ρεαλιστικό περιεχόμενο των στίχων, προσκρούουν στον λυρισμό των μέτρων με αποτέλεσμα οι λυρικές περιγραφές να ανοικειώνονται ως προς την αρχική αποστολή τους, παράγοντας ένα ιδιότυπο γλωσσικό μάγμα.
Οι πειραματισμοί στην έκφραση, άλλωστε, είναι χαρακτηριστικό της Γαλάνη από την αρχή της ποιητικής της διαδρομής. Η επιμονή, όμως, στον λυρισμό δημιουργεί μια αναπόφευκτη σύγκρουση με το καταγγελτικό περιεχόμενο, δημιουργώντας μια ιδιαίτερη σύνθεση, που διατηρεί, ωστόσο, την ποιητική εναρμόνιση και το άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα:Γίναν όσαν μας κάμανε και μάθαμε τα πάντασε τούτο το αλεύρινό μας πέρασμααπ’ το κόσκινο του αφόρητου.
Ήταν καιρός, που τον Πυρρίχιο χόρεψεο μαύρος σαρκολάτρης με τσ’ αχαμνούς διαβόλους τουσαν αρχομάνισαν οι ογκηρές σφηκοφωλιέςτων κυβερνείων.Σήμερα… μόνο να «πιάνουν τόπο» τα πειράματα,θρόνοι και πορτοφόλια από παχιά μπαξίσια.Τόσο πουλιέται ο σφάλαγγας στη λοταρία των ιστών [….].
2. Στο ποιητικό της σύμπαν κάθε άνθρωπος έχει το δικό του ατομικό πεπρωμένο στο οποίο δεν πρέπει να παρέμβει κανένας εξωτερικός παράγοντας. Η μοίρα του ανθρώπου είναι απαραβίαστη, ακριβώς όπως ένα φυσικό στοιχείο.
Η όποια μεσολάβηση σηματοδοτεί ενεργοποίηση ως αντίδραση όλων των αρνητικών δυνάμεων της κοσμικής τάξης, δεδομένου ότι έχει διαπραχθεί ύβρη και ως παρεπόμενο επέρχεται η τιμωρία.
Αυτή, ωστόσο, εντάσσεται στον κοσμικό μηχανισμό ως στοιχείο της φυσικής νομοτέλειας, δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του ανθρώπινου:Πόσο αθώα ανυποψίαστοι υπήρξαμεμέσα σ’ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης με ομήρους ανύποπτες επιθυμίες!
Όσες κι αν γκρίζες ανταύγειεςέβριθε η κόμη του γήρατος,ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα οι αγκαλιές μαςδιχάζαν αμετανόητες εμπειρίες,καθώς πέκνες γεμίζαν και ρυτίδες-τρυπωμένες αμήχανα στα γιλέκα-οι γροθιές μας.
Κι εμείς προσμέναμε έναν αέρα ζηλωτήνα φρεσκάρει το χνωτιασμένο στενό μας κελί,που ’πρεπε να τον ψάξεις μίλια χαμένοςνα βρεις να οσμιστείς, σα λυκόσκυλο,ανάμεσα σ’ απομονωμένα κλαριάκαι ασκάλιστο χώμα,κλεφτά προσμένοντας να γίνει δεκτήκάποια αίτηση χάριτος.Καλλιεργήθηκαν στα θεριεμένα ζιζάνια της γηςοι διεστραμμένες μας σκέψεις,παραμονεύοντας –πλάι στα πρησμένα σφυράτης μοσχοκαρφιάςκαι της αιμάσσουσας παπαρούνας,της σταυροφόρας-την προσδοκώμενη αποφυλάκισητου αμετάπειστου νου.
3. Η ποιήτρια καθιστά τους στίχους της σηματοδότες κινδύνου για όσα κακώς κείμενα διαβλέπει ότι πρόκειται να διαδραματιστούν στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Μέσα από αυτή την οπτική, αποκτά τις διαστάσεις μια προφητικής ποιήτριας και ο τόνος της γίνεται βιβλικός, προσανατολίζοντας τον λεκτικό της πλούτο στην ανάλογη κατεύθυνση:Δεν ήξεραν ποιος πιότερο ως τώρα κριματίστηκε…Κείνος που ανυποψίαστος σκουντούφλαε δαρμένος;
Ο άλλος που αχαμνώθηκε παράλυτα αφημένος;
Μη κείνος που γυμνώθηκε από την περηφάνιαμε κλώτσο και με προσταγή;Κάποιος είπε πως εύκολα κρεμάς θηλιά,για ν’ απαγχονιστεί η ανάρμοστη συνέχεια…μα όμως τον κράτησε μια αναστημένη υπόσχεσηκι ο λόγος που φορούσε ακάνθινο το στέμμα,πως θα σταθούν δίπλα του εκείστο απολογητικό μαρτύριο οι δυο…
4. Στα 42 ποιήματα αυτής της ενδιαφέρουσας συλλογής, η Γαλάνη εκφράζει την επιθυμία να αγγίξει τη συλλογικότητα του εδώ και τώρα της εποχής της.
Ακόμη και όταν καταργούνται τα χρονικά επίπεδα, το σημείο αναφοράς είναι η τρέχουσα στιγμή, μια περίοδος που ταλανίζεται από την πανδημία και την οικονομική κρίση.
Η Γαλάνη αφουγκράζεται το τώρα και πασχίζει μέσα από τα ποιητικά της σύμβολά να αναδομήσει το αύριο.Από θρησκευτική και εσωστρεφής ποιήτρια των προηγούμενων συλλογών, μετασχηματίζεται πλέον σε μια αμιγώς κοινωνική ποιήτρια.
Δεν χάνει τους αισιόδοξους τόνους της για το μέλλον («Αντίθετα»), επιζητά την επαφή με το κοινωνικό σύνολο («Κάπου-κάπου»), εξακολουθεί να έχει απτική σχέση με την κοινωνική διάσταση της ποίησης του Καρυωτάκη («Σονέτο αστερινό»), εντοπίζει στην ελληνικότητα τη συμπαντικότητα της ανθρώπινης υπόστασης («Χώματα»), εστιάζει στη διχοστασία μεταξύ φαινομενικού-πραγματικού ως διττή όψη μιας αμφιλεγόμενης πραγματικότητας στη σύγχρονη εποχή («Σκνίπες», «Πολέμιοι», «Σφαιρίδια»). Συνδέει την ιστορικότητα με εικόνες της ελληνικής φύσης μέσω μιας αδιάρρηκτης-εξισορροπημένης σύζευξης («Δρυμός», «Αμαλήκ», «Το Πέρασμα», «Εφτά ποτάμια», «Ως διακόσια τέρμινα», «Κεραυνοί», «Ωκεανός», «Χιονοστιβάδα»).
Είναι μια συλλογή που αξίζει να διαβαστεί και να εξεταστεί με προσοχή, διότι οι ροπές ως προς τα μορφολογικά στοιχεία στην παραδοσιακή ποίηση δημιουργούν μια όμορφη αντίστιξη με το νεωτεριστικό περιεχόμενο των έντονων κοινωνικών προβληματισμών, που υπερτερούν έναντι της όποιας οντολογικής ανησυχίας.
Εντάσσεται ως ποίηση στην περιοχή του μεταμοντέρνου και το συγκεκριμένο βιβλίο κρίνεται ιδιαίτερα αξιόλογο, εκφράζοντας την ιδιαίτερη ποιητική ιδιοσυστασία της Γαλάνη στην ώριμη πλέον φάση παραγωγής της:Ελπίζω πάντα στο αρεστό και στο αισιόδοξο,που βλέπω πως όλοι γερνώντας ζητούν ένα χέρι…5